G?n ?ây, r?t nhi?u ph??ng ti?n thông tin ??i chúng ?ã ph?n ánh m?t
th?c tr?ng ?áng báo ??ng khi r?t nhi?u h?c sinh, sinh viên (HS, SV) kém
hào h?ng v?i môn h?c L?ch s? (LS).
T?ng theo h?c và
hi?n ?ang công tác trong ngành Khoa h?c L?ch s?, ng??i vi?t xin nh?n
di?n m?t nguyên nhân quan tr?ng nh?m góp ph?n gi?i mã th?c tr?ng ?áng
bu?n ?ó.
Khi xã h?i th? ? v?i S? h?cTr??c h?t, ph?i nói ngay r?ng nh?ng nguyên nhân khi?n HS, SV th? ?
v?i môn h?c LS mà các nhà giáo, các nhà nghiên c?u tr??c ??y ??a ra nh?:
ch??ng trình h?c quá n?ng, bài gi?ng khô khan, thiên v? lý thuy?t -
minh h?a, thi?u các bu?i th?o lu?n, ?i th?c ??a b? tr? cho môn h?c v.v
Nh?ng nguyên nhân ?ó ??u ?úng c?, nh?ng ch?a ch?m ???c vào c?t lõi c?a
hi?n tr?ng HS, SV kém hào h?ng v?i môn LS - ?ó là tính th?c t?, ?ng d?ng
c?a môn h?c; nói cách khác, các ý ki?n nêu ra th?o lu?n th??ng tìm cách
“né”, không ch?m ??n m?t v?n ?? r?t nh?y c?m nh?ng l?i mang tính quy?t
??nh: SV t?t nghi?p ngành LS khó có th? ki?m ???c vi?c làm và n?u có thì
thu nh?p c?ng không ?? ?? duy trì, ?n ??nh cu?c s?ng.
Qua r?i th?i L?ch s? hoàng kimCách ?ây kho?ng n?a th? k?, s? tr??ng ?H ? Vi?t Nam ch? tính trên ??u
ngón tay thì ??i h?c T?ng h?p luôn là s? l?a ch?n hàng ??u c?a m?i HS
khi t?t nghi?p ph? thông. Lúc ?ó, V?n-S?-Tri?t là ba ngành khoa h?c c?
b?n ?ào t?o các nhà nghiên có m?t “l?c h?p d?n” l?n. SV ra tr??ng không
s? thi?u vi?c làm vì ?ã có các c? quan nhà n??c nh?n (th?m chí ???c phân
luôn ch? ?). Gi? ?ây - khi Khoa h?c t? nhiên và Công ngh? “lên ngôi” -
nh?ng “l?c h?p d?n” ?ã chuy?n h??ng. Các công ty t? nhân c?ng ch?ng bao
gi? ??ng t?i thông tin tuy?n d?ng… c? nhân S? h?c. N?u có ai “to gan”,
?ng c? vào các l?nh v?c trái ngành thì t?m b?ng C? nhân L?ch s? ch? ???c
x?p hàng th? hai, th?m chí “r?t ?ài” ngay t?… vòng s? lo?i. Nhi?u SV
t?t nghi?p LS ??n “b??c ???ng cùng”, ch?p nh?n ?i làm công nhân hay “v?
quê làm ru?ng” thì chuyên môn LS c?ng không giúp ???c nhi?u cho ngh?
nghi?p, n?u không mu?n nói là ch?ng h?u d?ng.
Ý ki?n c?a b?n v? v?n ?? này xin g?i ??n Di?n ?àn Dân trí qua ??a ch? e-mail: thaolam@dantri.com.vn. |
? góc ?? ph? huynh, sau quãng th?i gian dài ??u t? cho con cái ?i
theo các ngành khoa h?c c? b?n, các b?c cha m? (k? c? giáo viên L?ch s?)
c?ng ?ã có s? “chuy?n h??ng trong suy ngh?” khi ?a s? các ông b?, bà m?
??u mu?n h??ng con cái ?i theo nh?ng ngành h?c “xã h?i ?ang c?n” nhu
Kinh t?, Xây d?ng, Th??ng m?i, Ngân hàng… Không ph?i ng?u nhiên mà trong
s? c? tr?m th?y cô giáo có h?c hàm, h?c v? ?ang gi?ng d?y t?i khoa LS 2
tr??ng ?H l?n ? th? ?ô: ?H S? ph?m và ?H KHXH & Nhân v?n, ch? có
vài tr??ng h?p có con cái theo nghi?p cha m? (ti?p t?c theo h?c LS).
Hàng lo?t C? nhân S? h?c “x?n” sau quãng th?i gian dài “tr?y da tróc
v?y” ki?m vi?c ? các ?ô th? ?ã “n?ng ??ng” h?c thêm nghi?p v? s? ph?m
r?i tr? v? quê “an ph?n giáo làng”. ?ã có m?t câu chuy?n c??i ra n??c
m?t khi V.V.? (quê Yên Bái) ngà ngà say ?ã th?t lên trong ngày h?p l?p
c?a K47 L?ch s? (?HQGHN): “Tao s? không bao gi? cho con n?i nghi?p b?”.
L?i “tuyên ngôn b?t h?” c?a ? sau ??y ?ã tr? thành giai tho?i, ???c “l?u
truy?n” ??n r?t nhi?u “??ng nghi?p” khác và ?a s? ??u g?t gù, th?y…
?úng quá! Còn ?.C.M (quê Hòa Bình) hi?n ?ang công tác t?i huy?n ?y Tân
L?c thì luôn ?p ? chuy?n… b? ngh? vì “không th? s?ng n?i v?i chuyên
môn”.
V? ?âu, các nhà s? h?c tr??M?t hi?n t??ng t??ng nh? ngh?ch lý nh?ng ?ang t?n t?i khá ph? bi?n
khi S? h?c (cùng v?i Ngôn ng?, V?n h?c…) là ngành có r?t nhi?u “b?ng ??”
nh?ng không th? có ???c m?t công vi?c nh? ý. Cách l?a ch?n “??n gi?n”
nh?t trong th?i gian tìm vi?c là… h?c lên Th?c s?. Khá nhi?u h?c viên
trong ngày khai gi?ng khóa ?ào t?o Cao h?c, khi ???c v? giáo s? kh? kính
n? ??t câu h?i “Vì sao các anh ch? h?c Th?c s??” ?ã g?n nh? ??ng thanh
tr? l?i: Vì không có vi?c làm! T.A.Th, m?t C? nhân L?ch s? CLC (khóa
47), b?ng gi?i, ??n tháng 10/2009 s? b?o v? lu?n v?n Cao h?c v?n ??u ??n
“t?i h?c Th?c s?, ngày ?i… làm nhân viên cho m?t công ty t? nhân”, t?ng
chua chát: t??ng lai không thu?c v? ngành S? nói riêng và kh?i Xã h?i
nói chung!
“?m ??m” thu nh?p t? ngành s?Xin ???c vi?c làm v?i t?m b?ng C? nhân LS ?ã khó, thu nh?p t? vi?c
theo ?u?i chính ngành h?c l?i c?ng “o?i” h?n. Thu nh?p chính cho m?t
“công ch?c LS” ch? ? m?c trên d??i 1,2 tri?u ??ng/tháng (ch?a k? tr??ng
h?p h??ng 85% l??ng th?i k? t?p s? còn ít h?n n?a). N?u s?ng ? t?nh l?
ho?c các tân (và c?u) C? nhân “?n c?m nhà” m?c thu nh?p này may ra t?m
??; khi các C? nhân quy?t ??nh “s?ng mãi v?i th? ?ô”, ssó ti?n trên
không th?m vào ?âu. Th? nên m?i có “chuy?n th?t nh? ?ùa” t?i m?t l?p
chuyên ngành c?a khoa LS (?HKHXH & NV - Hà N?i), PGS. H.V.Kh ?ã
“phàn nàn” v?i SV ?ang theo h?c r?ng: tôi r?t bu?n khi gi?i thi?u m?t C?
nhân v? Vi?n KCH nh?ng sau ?ó anh h?c trò l?i b? vi?c ?? ?i… buôn xe
máy. Nên “thông c?m” v?i chàng C? nhân kia l?m ch?!
N.Q.S - C? nhân S? h?c v?i t?m b?ng lo?i khá, hi?n công tác m?t t?i
Vi?n nghiên c?u L?ch s? than th?: “Ch?c em ph?i ki?m vi?c gì làm thêm
thôi, c? quanh qu?n v?i m?c thu nh?p h?n 1 tri?u/tháng thì làm sao ???”.
M?t ng??i b?n ??ng môn c?a S sau khi “may m?n” xin ???c vào m?t c? quan
chuyên môn ?ã không t? ch?i ki?m thêm thu nh?p b?ng cách nh?n các niên
lu?n, khóa lu?n c?a SV thu?c ?? m?i ngành ngh? v?… ?ánh máy, chua xót:
“khi ngành h?c không ?? nu?i thân, thì thân ph?i làm thêm ?? nuôi ngh?!”
M?t s? chênh l?ch ??n kh?ng khi?p gi?a thu nh?p c?a các công ch?c
trong ngành S? (và kh?i xã h?i) so v?i nh?ng công vi?c mang tính th?i
th??ng ?ã ???c ph?n ánh r?t nhi?u. Các công ty t? nhân tr? trung bình
cho m?i nhân viên kho?ng 5 tri?u/tháng, nh?ng công ty mang l?i l?i nhu?n
nhi?u thì có m?c 15-20 tri?u, t??ng ???ng v?i thu nh?p c?a các C? nhân
S? h?c trong kho?ng… h?n 1 n?m. Cách ?ây ít lâu, m?t ngân hàng ?ã làm
rúng ??ng d? lu?n khi s? ti?n th??ng T?t cho m?t nhân viên lên t?i c?
tr?m tri?u; ?? có ???c con s? ?y, các C? nhân S? h?c ph?i lao ??ng c?t
l?c trong kho?ng… hai ch?c n?m ròng.
Ng??i vi?t h?i chuy?n m?t C? nhân LS ?ang làm môi gi?i ch?ng khoán t?
do trên Ngân hàng Quân ??i thì ???c nghe nh?ng l?i tâm s? khá chân
thành: “Ph?i b? ngành mình theo h?c su?t 4 n?m, ai ch?ng “?au”! Nh?ng em
c?ng c?n ph?i tích lu? ?? mua nhà, ?n ??nh cu?c s?ng và… c??i v? n?a
ch?!”.
Th?c tr?ng bu?n ??i v?i các SV theo h?c r?i tr? thành C? nhân LS là
khá rõ nh?ng ?? c?i thi?n tình hình l?i không ph?i chuy?n d?. Khi h?c S?
v?i “vi?c làm khó, thu nh?p ít” ?ã tr? thành n?i ám ?nh c?a nhi?u l?p
C? nhân thì chuy?n HS nói “không” v?i môn này âu c?ng… d? hi?u.
M?nh Hà LTS Dân trí - Bài vi?t trên ?ây ?ã nói lên th?c tr?ng ?áng bu?n c?a m?t ngành h?c
luôn ???c d? lu?n xã h?i quan tâm nh?ng trong ??i s?ng xã h?i d??ng nh?
l?i ít có nhu c?u và trong th?c t? s? d?ng thì ???c h??ng s? ?ãi ng?…r?
rúng ! ??y c?ng chính là bi k?ch c?a ngành h?c: S? h?c. Và ??y c?ng là
nguyên nhân sâu xa và quan tr?ng nh?t làm cho trò chán h?c và th?y chán
d?y môn L?ch s?.
C?n làm gì ?? th?c hi?n m?t n?n giáo d?c toàn di?n ??i v?i th? h? tr?
mà trong ?ó không th? không quan tâm nâng cao ch?t l??ng môn h?c l?ch
s??
??y là câu h?i dành cho các nhà qu?n lý ? t?m v? mô c?a ngành giáo
d?c - ?ào t?o và nh?ng ngành khác có liên quan v?i chính sách s? d?ng và
?ãi ng? cán b? ngành S? c?ng nh? các ngành khoa h?c xã h?i - nhân v?n
nói chung.